19 năm xây dựng khu kinh tế quốc phòng Moray, Sa Thầy, Kontum
Thành lập ngày 25/3/1999, Đoàn KTQP 78 (Binh đoàn 15), đứng chân thực hiên nhiệm vụ xây dựng khu KTQP trên địa bàn xã MoRay, huyện Sa Thầy tỉnh KonTum, có 25 km biên giới với nước bạn Campuchia.
Ít ai hình dung được, nơi đây, 19 năm về trước là một vùng rừng núi hoang vu, chỉ có hơn chục hộ đồng bào dân tộc thiểu số Rơmâm (duy nhất trong cả nước) sinh sống…
Giờ đây, xã MoRay đã có 612 hộ/2.382 nhân khẩu, bao gồm 18 dân tộc đang sinh sống… Các điểm dân cư mới hình thành. Một vùng đất xa xôi, hẻo lánh đang dần trở nên nhộn nhịp, trù phú… 19 năm qua… Không thể kể hết những nỗ lực vượt qua muôn vàn khó khăn gian khổ của các thế hệ cán bộ, chiến sỹ Đoàn 78 gắn bó với đồng bào xã MoRay, thực hiện nhiệm vụ xây dựng khu KTQP.
Nhiệm vụ chính của Đoàn 78 ngay từ ngày đầu thành lập là tổ chức trồng mới cây cao su… Từ đó đưa dần bà con đồng bào dân tộc tại chỗ tiếp xúc với kỹ thuật trồng cây công nghiệp.
Trải qua quá trình làm việc miệt mài, từ những ngày đầu vỡ đất, đến nay, đơn vị đã có 3.220,22 ha cao su, trong đó có 2.206,41 ha cao su kinh doanh; 01 nhà máy chế biến mủ công xuất 5.000 tấn/năm (tổng giá trị tài sản 723,5 tỷ đồng); về sản phẩm, quân bình mỗi năm đạt trên 5.000 tấn mủ cao su quy khô.
Liên tục trong nhưng năm gần đây, giá mủ cao su giảm sâu, có lúc xuống dưới cả giá thành sản xuất, cộng với việc phải huy động vốn từ nhiều nguồn, trong đó có cả vốn từ ngân hàng, phải chịu lãi suất … đã khiến nhiều doanh nghiệp ngành cao su lao đao.
Mặc dầu vậy, nhờ áp dụng tốt các biện pháp khoa học kỹ thuật từ khâu gieo trồng đến chăm sóc, cạo mủ, chế biến nên năng suất mủ cao su của 78 luôn dẫn đầu, so với các đơn vị trên địa bàn Tây nguyên. Cũng nhờ đó, bất chấp biến động của thị trường, đơn vị vẫn đảm bảo sản xuất kinh doanh có lãi (năm 2016 lãi gần 16 tỷ đồng, năm 2017 lãi 18 tỷ đồng, không có lỗ lũy kế).
Do sản xuất kinh doanh được đảm bảo, đơn vị đã tạo việc làm ổn định cho hơn 13.000 lao động với thu nhập bình quân năm tăng dần đều, năm 2015 đạt 5.745.070 đồng/người/tháng; năm 2016 đạt 6.269.887 đồng/người/tháng; năm 2017 đạt 8.443.000 đồng/người/tháng.
Với quan điểm sản xuất phải gắn với bảo vệ môi trường để phát triển bền vững, đơn vị đã đầu tư kinh phí không nhỏ để xây dựng hệ thống xử lý nước thải chế biến đạt cột A, đáp ứng đầy đủ các đòi hỏi nghiêm ngặt về xử lý nước thải theo TCVN trước khi thải ra môi trường.
Thực hiện phương châm “ cao su đến đâu, xây dựng hạ tầng, phát triển dân cư đến đó”, trong suốt quá trình hoạt động, Đoàn 78 đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc hình thành, phát triển 12 điểm dân cư, tổ chức xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu như điện, đường, trường, trạm, đưa người lao động đến sinh sống.
Hiện tại, toàn khu KT-QP của đơn vị đã có 612 hộ/2.382 nhân khẩu, bao gồm 18 dân tộc đang sinh sống và làm việc. Việc hình thành các điểm dân cư mới đã khiến vùng đất biên giới xa trở xôi, hẻo lánh từng bước trở nên trù phú, nhộn nhịp. Cùng với các khu dân cư mới, đã mọc lên hàng loạt công trình hạ tầng cơ sở được nhà nước đầu tư đồng bộ, tổng kinh phí lên tới 221 tỷ đồng bao gồm: 50 km đường giao thông được làm mới và nâng cấp, hơn 43 km đường điện, 28 cây cầu, cống các loại; 7 công trình nước sạch; 12 nhà trẻ mẫu giáo; 01 trường Tiểu học và 01 trường THCS bán trú; 01 phân hiệu trường THPT; 01 Bệnh xá quân dân y kết hợp, 01 trạm cung cấp xăng dầu và nhiều nhà ở, kho tàng.
Lãnh đạo, chỉ huy Đoàn 78 thống nhất nhận thức quan điểm: muốn giữ được biên giới ổn định, bình yên thì phải giữ được dân, giúp dân có cuộc sống đầy đủ cả về vật chất lẫn tinh thần. Từ đó, đơn vị đặc biệt coi trọng công tác phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng, tuyên truyền vận động đông bào chấp hành chủ trương, chính sách pháp luật của nhà nước, bãi bỏ hủ tục mê tín dị đoan, xây dựng nếp sống văn hóa…
Đoàn triển khai xây dựng các mô hình trình diễn về chăn nuôi, trồng trọt, canh tác lúa nước chất lượng cao; các loại cây, con đặc sản có giá trị kinh tế, tổ chức cho bà con đến học tập, tham khảo, hướng dẫn người dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào xản suất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, chăm sóc sức khỏe, tổ chức dạy học, khám chữa bệnh, cấp phát thuốc theo định kỳ cho bà con …
Thực hiện phương châm xuyên suốt của Binh đoàn 15: “ Công ty gắn với huyện, xã; Đội sản xuất gắn với bản, làng”. Đoàn 78 triển khai mô hình “gắn kết hộ” giữa hộ gia đình của đơn vị với hộ đồng bào dân tộc thiểu số (hiện có 452 cặp hộ gắn kết). Qua một thời gian dài thực hiện, mô hình này đã thực sự phát huy tác dụng, từ sự hỗ trợ, giúp đỡ của các hộ gia đình quân nhân trong đơn vị, hàng loạt hộ đồng bào dân tộc thiểu số đã có sự thay đổi rõ rệt không chỉ về kinh tế, thu nhập mà còn cả về nhận thức, tư tưởng. Tình trạng đứt bữa kỳ giáp hạt đã gần như không còn, tỷ lệ hộ nghèo của địa phương đã giảm đáng kể, nhiều hộ đã từng bước có tích lũy, sắm sanh được những đồ dùng, tiện nghi sinh hoạt đắt tiền. Theo đó, tệ rượu chè say sưa, bỏ bê ruộng rẫy, chữa bệnh bằng thầy cúng được giảm rõ rệt.
Cùng với việc giúp đỡ nhân dân phát triển kinh tế, Đoàn 78 thường xuyên quan tâm công tác xây dựng hệ thống chính trị địa phương vững mạnh. Đơn vị đã tiến hành tốt việc đề cử cán bộ các Đội sản xuất tham gia bộ máy chính quyền cơ sở, giữ các chức vụ trong Hội đồng nhân dân xã, thôn trưởng, thôn phó, công an viên, tham gia trong các tổ chức quần chúng, đoàn thể xã hội tại các thôn. Qua đó, góp phần đáng kể vào việc giải quyết, xử lý các vụ việc, vấn đề diễn ra hàng ngày tại các bản làng, giúp tăng cường tình làng nghĩa xóm, bài trừ các thói quen, hủ tục lạc hậu, nâng cao ý thức nhân dân trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường. Nhất là ngăn ngừa, xử lý kịp thời những vụ việc bất hòa, xích mích, những vụ lừa đảo, lôi kéo người người lao động đi làm thuê tại các mỏ vàng, buôn bán người gây mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến cuộc sống đồng bào các dân tộc thiểu số tại địa bàn.
Qua 19 năm xây dựng và trưởng thành trên địa bàn xung yếu bắc Tây nguyên, Đoàn KTQP 78 luôn quan tâm, làm tốt công tác quân sự quốc phòng, thường xuyên huấn luyện và phối hợp với công an, bộ đội biên phòng tuần tra, canh gác, kiểm tra tuyến biên giới, đảm bảo an ninh trật tự, chủ quyền biên giới quốc gia.
Đoàn KTQP 78 (Binh đoàn 15) đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: 01 Huân chương Bảo vệ tổ quốc Hạng 3; 01 Huân chương Lao động Hạng Nhì; 02 Cờ Thi đua của Chính phủ và nhiều Bằng khen của Bộ Quốc phòng và UBND tỉnh Kon Tum./.
( Đào Trang )